22 Aralık 2011

Diziler

Diziler, belli aralıklarla arkaya getirilmiş notalar olarak tanımlanabilir. Majör ve minör diziler farklı aralık düzenlerine sahip olmakla beraber 7şer notadan oluşurlar. Pentatonik diziler 5, whole-ton(tam ton) dizisi 6, diminished diziler de 8 notadan meydana gelir. Biz öncelikle majör dizilere bakacağız.
Majör dizi sıkça 2 tam bir yarım 3 tam bir yarım olarak formüle edilir ( 1-1-1/2-1-1-1-1/2)

*Doğrusu, 2 tetrakordun birleşmesi olarak formüle edilmesi. Majör dizi, 2 ionian tetrakordunun birleşimiyle oluşur gibi. Bu bir bakıma Türk ve Hint Müziklerindeki sistemleri de çağrıştırıyor ve bir ortaklık kuruyor, ancak pratik değil, ezberlemesi zor.




*12 tondan bütün majör dizileri tekrar tekrar yazmakta fayda var.



4lüler ve 5liler Çemberi


Bütün tonları yazdığımız zaman aldıkları arızalar bakımından şöyle bir tablo ile karşılaşıyoruz :
(Sağa doğru 5liler  /  Sola doğru 4lüler Çemberi)


 *Sondan bir önceki bemol tonun adını verir.
 *Son diyezin yarım ses üstündeki nota tonun adını verir.
soldan sağa doğru gidersek her ses bir öncekinin dörtlüsü
sağdan sola doğru gidersek her ses bir öncekinin beşlisi dir.
(Aralarındaki simetrik ilişkiye dikkat etmek gerek. Dizileri öğrenirken oldukça işe yarayan bir yol.)

5 yorum:

Unknown dedi ki...

Sonda ufak bir hata var.
Son diyezin yarım ses değil, tam ses üstündeki nota tonun adını verir olması gerekiyor.
Bu arada çok faydalı paylaşımlar yapmışsınız.Beğendiğimi de söylemeden geçmek istemedim. :)

eby dedi ki...

o da bir bakış açısı ama "mi majörde sıralamada son diyez olan re diyez'in yarım ses üstü" diye düşündüğümden öyle yazdım. sizin tercih ettiğiniz şekilde olsa benim aklıma mi diyez gelir. tercih sebebim ise, mi möjerde re değil re# bulunması.
Teşekkür ederim ben de, uzun zamandır bir şey eklemiyorum ama faydalanıldığını görmek güzel.

Unknown dedi ki...

Çok haklısınız.Son diyez zaten adı üstünde diyez almış hali.Dalgınlıktan onu hesaba katmadım.
Bence çok faydalı.Yaklaşık 1 saattir modal değişim akorları konusunda kafa yoruyorum.Yazıyorum, çiziyorum, çalıyorum.Bazı konular temel armoni fakat, ben bu modal değişim akorları konusuyla ilk defa sitenizde karşılaştım.Özellikte solar üzerinde pentatonik dizilerin kullanımı çok hoşuma gitti.Önceden pentatonik dizilere hiç böyle bakmamıştım.Çok daha basit şekilde kullanıldıklarını düşünüp es geçip, major ve minör modlarına ağırlık verdim, doğaçlamalarımda bile. :)

eby dedi ki...

o konsepti kurt rosenwinkel'in italya'da bir workshop videosunda görmüştüm, tam benim anlattığım gibi anlatmıyordu gerçi o kısa videoda. Şöyle bir etüdü var mesela; majör ya da minör pentatonik seçip maj2'li, min3'lü, maj3'lü, tam5'li vs döngülerle çalıyor. Maj3'lü için mesela örnek; c maj pent-e maj pent-g# maj pent gibi. gitar üzerinde aynı pozisyonda tabi bunlar, zaten güzel yanı o. bir de asıl güzel mevzu tabi, alt. dom akorlara gayet basit min/maj pent diziler kullanarak harika cümleler yazılabiliyor. bunları yazmış olmam lazım blogda. bir kontrol edeceğim yazmadıysam eklerim yakında.
modal değişim mevzuları da en güzel parça analiz ederken kavranılır. çaldığınız standardlardaki akorları analiz ederseniz ne kadar sık kullanıldıklarını görürsünüz. bir kaç parça analizi de eklerim dilerseniz.

eby dedi ki...

bu pentatoniklere yüklenin derim. jerry bergonzi'nin kitapları var nette bir numaradır. ayrıca coltrane changes dedikleri mevzuda biraz bunlarla ilgili.