22 Eylül 2012

Solar (M.Davis) Jam


Hatırlarsanız Solar şarkısında pentatonik dizilerin nasıl kullanılabileceğini yazmıştım. O konsept ile çalmaya çalıştığım kısa bir kayıt.

     Solar jam by boppinkid

09 Ağustos 2012

Altere Dominant Akorlar

Dominant akorlar, majör - armonik minör ve melodik minör dizilerinin V. derecelerinde karşımıza çıkan, adıyla müsamaha "baskın" ya da dizinin güçlüsü olarak tanımlayabileceğimiz bir akor tipi. Bu akorun özelinde bir istisna ile karşılaşıyoruz diğer akor tiplerinde görülmeyen. Fikirsel temeli şu; dominant akor, tonik derecelere çözüleceğinden buradaki müzikal gerilimi  daha da zenginleştirmek/artırmak için akorları alterasyon seslerini  barındıracak şekilde genişletebiliyoruz.

Tansiyon sesleri ile alterasyon seslerini karıştırmamak lazım. Tansiyon seslerini diatonik armoniden alırken, alterasyon sesleri dizinin 9'lu, 5'li ve 13'lüsünü "altere" ederek elde ediyoruz. Ayrıca bu alterasyon seslerini, tansiyonlar ile aynı anda kullanmıyoruz. b9 olan yerde #9 olabilir ya da tersi, ama 9'lu kullanmıyoruz. Ancak, b9-13 gibi akorlar kullanılır.

Altere akorları şöyle bir yazalım:

C7b9, C7#9, C7#5, C7b5, C7b13, C7-9-b13
C7b9#5, C7#9#5, C7b9-13, C7#9-13,  vb...

Pentatonik Dizilerin Kullanımı (1b)

Sıcak bir yaz akşamıydı. Bilgisayarın başına geçmiştim ve şimdi ne yazsam derken, anlatacak o kadar çok hikaye olduğunu farkettim ki, bari bir önceki hikayenin devamını getireyim dedim :PPPPPPP

"Solar" adlı parçayı ele alalım ve doğaçlama çalarken kullanabileceğimiz pentatoniklere bir göz atalım.




















Yukarıda, en temel haliyle, bir önce ele aldığımız konunun pratiğe uygulanışı var. Kırmızı ile yazılan pentatonik dizileri eğer geçişken ve akıcı şekilde kullanmaya özen gösterirseniz takibi kolay ve duyumu keyifli bir hava yaratabiliyor. Turkuazımsı renk ile yazılan diziler zaten bu akorların üzerine çalabileceğimiz en temel modlar.

Geçişken derken, Cm akorunun üzerindeki 2 ölçüde Cm - Dm - Gm pent dizilerini ardı ardına çalmaktan, akıcı derken de gitar üzerinde aynı pozisyonda kalıp farklı pentatonik kalıplarını çalabilmeyi kastediyorum.

Bugüne dek hiç parça analizi koymamıştım bloga. Bu yüzeysel de olsa bir ilk oldu. Uygun bir zamanda, basit bir standardın armonik analizini ve bir transkripsiyonun melodik analizini koymak için çalışmalara başlıyorum. :))
 
Bu sefer, iyi çalmalar diliyorum...

30 Temmuz 2012

Pentatonik Dizilerin Kullanımı (1a)

Bu konu bir hayli geniş, toparlamak da biraz uzun sürecek. Farklı yaklaşımlar var, ben hepsinden karışık ortaya birşeyler yapayım :)))

Öncelikle, eğer okumadıysanız ya da hala parmaklarınıza oturmadıysa, konuyla ilgili pentatonik diziler sayfasını bir okuyun ve tüm pozisyonları iyice bir yerleştirin kafaya.

Bir parça çalarken karşımıza 5 tip temel akor çıkabilir: Majör 7-Dominant 7-Minör 7-Min7b5 ve Diminished. Diminished Akoru ayrı tutarak, kalan 4 akor tipine hangi pentatonik akorları çalabileceğimizi bulmak için 2 adet yol var. İlk olarak kestirme ve en kolay yolu yazalım.

F Majör bir parçada, minör pentatonikler II. , III. ve VI. derece üzerinde karşımıza çıkarlar. Majör dizi armonizasyonundan hatırlayabiliriz kolayca. Bu demek olur ki, F majör bir parçada, diatonik akorların hepsine Gm/Am/Dm pentatonik çalabiliriz. Kullandığımız notalar her akorda farklı bir işlevsellik gösterir. Tansiyonları ve "avoid" notaları gözönüne alarak çalmak lazım.

12 Temmuz 2012

10 Temmuz 2012

Modal Değişim Akorları / Modal Interchange Chords (MDA ya da MI Akorlar)

Uzunca sayılacabilecek bir zamandan sonra tekrar merhaba :)

Siteyi takip eden var mıydı, hala kaldı mı bilemiyorum ama malum yaz ayları daha sakin geçtiğinden yazmaya devam ediyorum. Ümit ederim ki siz de benim gibi, bu geçen süre zarfında biraz daha çalışmışsınızdır. Yeni konulara geçme vakti geldi herhalde :)))

Benim "MI akor" olarak ağzıma yerleşen, türkçe telafuz edilmek istenirse modal değişim akoru denen akorlar, bir parçayı analiz ederken karşımıza çıkan, kısa süreli kulanıldığından parçanın tonunu değiştirmeyen fakat zenginleştiren, paralel tonlardan ödünç alınan akorlara verilen addır. Paralel ton dediğimizde, "C majör" bir parçada "C arm/mel/nat minörleri kastediyoruz.

06 Mart 2012

Slonimsky Paternleri Açıklaması

Oldukça uçuk bir doğaçlama konseptine merhaba diyoruz. Bu sistemi Rus müzisyen Nicolas Slonimsky ortaya koyuyor. Öncülleri var ancak tam anlamıyla sistematize eden bu üstadımız. Detaylı bilgi için

http://slonimsky.net/ 

adresinde gezinebilirsiniz.

Şöyle bir köşe hazırlamak niyetindeyim: Her sitede ya da dergide klasik bir "lick of the day" köşesi vardır, ben de Slonimsky metodundan bir patern alıp, üzerinde yoğunlaşmak istiyorum. Bunlara paternler diyebiliriz çünkü son derece matematiksel yaklaşımlar ve referans notaları üzerine kurulmaktalar. Varyasyonları herkes kendi kurcalamalı. Ben aldığım paternleri kendi cümlelerim olarak yeniden kurgulayıp yazmaya çalışacağım. Siz de sadece kopyalamak yerine içselleştirmek ve özgünleştirmek adına aynı şeyi yaparsınız. Şimdi öze dönelim ve Slonimsky Hoca'mız ne yapmış bir inceleyelim:


Bir oktavı yani do'dan bir üst do'ya kadar olan müzikal aralığı tam ortadan 2'ye bölmek istersek karşımıza Fa # notası çıkacak -ki özel bir ismi var o da "triton". Slonimsky, bu notaları referans noktası olarak alıp, bu notalara nasıl ve hangi aralıkları kullanarak yaklaşılabileceğini ve dolayısıyla bütün olasılıkları hesaplamak gibi oldukça mekanik ama bir o kadar modern bir yaklaşım ile bize yol gösteriyor. Daha da açarsak:

27 Şubat 2012

Drop 2 Akorlar

Drop 2 akorlar, yedili akorlarda kullanılan, bir "voicing" tekniği. Çok basit bir mantığı var. Akorun tüm çevrimlerini yazar ve üstten ikinci sesi alır bas'a yazarız. Bu sistemin bir de drop 3 ve drop 2&4 olanları var hepsine bakacağız sırasıyla. Ama özellikle drop 2 ve drop 3'ler sıklıkla kullanılmakta. Aynı triadlar da yaptığımız gibi gitarı tel setlerine böleceğiz ancak 4 ses kullandığımız için, 3 setimiz var. En alt 4 tel (e-b-g-d)  ortadaki 4 tel (b-g-d-a) ve en üst 4 tel (d-g-a-e) olarak.



Gördüğünüz gibi, Cmaj7 akorunun tüm çevrimlerini aldık ve üstten ikinci sesi basa çektik. Elimizde her sette çalabileceğimiz 4 tane Cmaj7 akoru oldu. Üç sette toplam 12 adet Cmaj7 akoru. Bazıları çok pratik bazıları kullanışsız, beğendiklerinizi ezberinize atın. En üst değilse de alttaki 2 sette bu akorları bilmek çok çok önemli.

Diatonik armonide karşımıza 4 tane akor tipi çıkıyordu: Maj7 / Dom 7 / Min7 / Min7b5 ve Dim7'yi de biz ekleyelim.


Tizde Kök Ses ile







Tizde 3'lü ile







Tizde 5'li ile






Tizde 7'li ile







Kolay gelsin.

08 Şubat 2012

İkincil Dominantlar (Secondary Dominants)

Yavaş yavaş "caz armonisine" girmeye başlıyoruz. Diatonik armoninin içerisinde yer alan bir konu ikincil dominantlar. Caz müziğinin önemli bir özelliği, parçalar içerisinde tam anlamıyla modülasyon denilemeyecek ama diğer tonlardan ödünç alınan akorları kullanabilmemiz. Yani diatonik bir eserde, diatonik olmayan akorların kullanımı. Bu eserlerin modal bir tınıya sahip olmasını sağlıyor. Zenginleşen bir duyum ve melodi için olanakların artmasını beraberinde getiriyor.

Öncelikle majör dizimizi bir daha hatırlayalım:

Şimdi bütün derecelere kendi V7 akorları ile yaklaşacağız. Bu akorların adları da "ikincil dominant" olacak:




Terminoloji şu şekilde; C majör bir parçada, A7 akorunun Dm7 akoruna çözüldüğünü gördüğümüzde, A7 akoruna "ikinin beş yedisi" olarak sesleniyoruz. B7 - Em7 gördüğümüzde, B7'ye "üçün V7'si" vb... şekillerde devam ediyor.

02 Şubat 2012

Reading Studies for Guitar (William Leavitt)

Bu da sadece melodik okuma için yine William Leavitt tarafından hazırlanmış harika bir kitap. Bunu ben bulamadım nette daha, o nedenle kendim tarayarak paylaşıyorum. İlk 7 pozisyonda çalışmalar var. Bu kitabın en sevdiğim özelliği modülasyonları, gerçekten kulak eğitici bir kitap. 2 parça halinde olsa da tek kitaptır.

Kolay gelsin...


Melodic Rhythms for Guitar (William Leavitt)

Bu muhteşem kitabı sizlere sunmaktan gurur duyuyorum :P

"Sight-Reading" dediğimiz deşifre yeteneğinizi geliştirmek için birebir bir kitap. Nette çok kolay bulunmuyor. Berklee College of Music'in efsane hocalarından William Leavitt'in kitabı.

01 Şubat 2012

5 Pozisyon Minör Pentatonik Dizi

Önemli, keyifli ve uygulaması kolay olan bir konsepte geldik, pentatonik diziler ve müzik içinde kullanımı. Pentatonik dizi; 5 notadan oluşur ve minör ve majör olmak üzere sınıflandırılır. Ancak ben aşağıda sadece minör pentatonik dizinin pozisyonlarını vereceğim. Zira durum şudur;


*Majör pentatonik, majör diziden 1-2-3-5-6 seslerini alıp,
*Minör pentatonik, minör diziden 1-b3-4-5-b7 seslerini alıp oluşturuluyor. (aeolian-dorian-phrygian olabilir farkı yok.)

*Her iki dizideki notalar aynıdır. Ve gitarda minör pentatonik diziyi şekil olarak görmek biraz daha kolay olduğundan ilk etapta minör pentatonik'e odaklanacağız. Ancak aralarındaki bağlantıyı hep akılda tutmak gerekir.

Bu diyagramı nette buldum hazırlayanın eline sağlık, kendim çizmiyorum çünkü oldukça kullanışlı bir diyagram. Ortak sesleri ve dolayısıyla bu 5 pozisyonun birbirine nasıl bağlandığını inceleyiniz. Ayrıca her pozisyonda kök ses kare ile işaretlenendir. Parmak numaraları da yazıyor, oh ne ala :)


Şimdi bu minör ve majör pentatonikler acayip faydalı diziler, özellikle rock ve blues/funk da çok kullanılıyor. Ayrıca bir fazladan nota ekleyerek (#4 yahut b5) "minör blues dizisi"ni elde edeceksiniz, onu da siz yerleştirin artık bu gamın içine :)

Bir sonraki konu altere dominantlar ve üzerine çalınabilecek diziler ve pentatonikler o nedenle bu pozisyonların ve dizinin nasıl oluşturulduğunu iyi analiz ediniz.

Kolay gelsin...

27 Ocak 2012

Transcribe 8.0.0.3

Transcribe adlı bu program ile mp3lerinizi "pitch" kaybı yaşamadan yavaşlatabilir, bir kısmı seçip tekrar ettirebilirsiniz. Ayrıca bir şarkıyı transpoze edilmiş halde duymak istiyorsanız (ve bu şekilde kaydetmek) bu program bunların hepsini yapabiliyor. Aşağıdaki linkten indirebilirsiniz. 


http://enverburak.opendrive.com/files/NF83MzEzMDhfRGp4MlBfYTgwMw/Transcribe%20version%208.00.3%20for%20Windows.zip

Not: Paylaşım sadece ürünü test edip tanımanız içindir, kullanmak isterseniz programı satın almanızı tavsiye ederim...

25 Ocak 2012

Tansiyonlar (Tensions)

Tansiyonlar, hem akor çalarken hem de melodi de kullanabileceğimiz renk notaları olarak tanımlanabilir. Herhangi bir parçayı alıp akorlarını zenginleştirerek çalmak istediğiniz de başvurulacak bir bilgi. Aşağıdaki listede majör diatonik dizide kullanabileceğimiz tansiyonlu akorları inceleyebilirsiniz.

T: Tansiyon     A.N:Avoid Note (kaçınılacak notalar)


Burada eklemek gereken bir kaç küçük nokta var.

*Kolay hatırlayabilmek adına, eğer tansiyon ile bir önceki akor notası arasında yarım ses fark varsa "avoid note" durumuna düşer, tam ses fark varsa "tansiyon" olarak kullanılabilir.
*Locrian'ın tansiyonları genelde kullanılmaz. Cm7b5 olarak genişletilmeden kullanılır.
*Diatonik dizide II.-III. ve VI. derecelerde minör akorları görüyoruz eğer dikkayli incelersek şunu görüyoruz;

dorian mod:     Cm13/Cm6
phrygian mod: Cm11
Aeolian mod:  Cm9

Bu akorlar bu modların en kendine has seslerine sahip. Demek istediğim şudur; Cm13 akorunu gördüğümüzde sadece dorian çalabiliriz. Diğer iki minör mod bu akorun üzerine çalındığında akoru tınlatamayacaktır. Cm11 akorunda ise dorian, phrygian ya da aeolian çalabiliriz ancak bu akoru phyrgian moduna tayin ediyoruz çünkü bu mod başka tansiyon almamakta. ve Cm9 akorunda da hem dorian hem aeolian çalabiliriz ancak aeolian içinde belirleyici tek akor bu kaldığı için onu da bu mod için ayırabiliriz.
Modları kendi başlarına incelerken bu kuralı aklımızda tutmamız gerekecek.

*Sadece V. derece üzerindeki dominant akor alterasyon dediğimiz sesler ile genişletilebilir. (b9/#9, b5/#5 ve b13) (elbette bu kural diatonik majör dizi için geçerli, minör dizilerin armonizasyonunda bazı istisnaları göreceğiz)

eğer vaktim olursa bu akorların gitarda nasıl kolayca öğrenilebileceğini de yazacağım.

kolay gelsin.

07 Ocak 2012

06 Ocak 2012

Gitar Üzerinde Triadlar (4 Set Do Majör)

Gitarda akorları tel setleri üzerinde çalışacağız. Set derken, en alt 3 teli (mi-si-sol) 1. set, bir üstündeki 3 teli (si-sol-re) 2. set, üstteki 3 tel (sol-re-la) 3. set ve son olarak en üstteki 3 teli (re-la-mi) 4. set olarak adlandırıyoruz.

Aşağıda, C Majörün Diatonik triadlarını 1. set üzerinde, basta kök-3lü ve 5li (çevrimleri) olmak üzere yazdım. Ayrıca nota yanlarındaki küçük numaralar parmak numaralarını göstermekte.

Üst setlerde parmak numaraları değişmekle beraber, notaların dizilişi değişmez bu nedenle 2.-3. ve 4. setleri yazmıyorum. Siz aktarabilirsiniz.


Triadlar ve 7'li Akorlar

Sevgili müziksever,

Konu aslında oldukça genişleyebilecek potansiyel barındırıyor ama ben en temeline değineceğim. Akor bildiğiniz gibi 2 ya da daha fazla sesin bir arada tınlaması ile elde ediliyor. Ancak 2 sesin üstüste yazılması durumunda akora bir isim vermek mümkün değil. Bu durumlarda sadece "3lüsüyle, 5lisiyle armonize edilmiş" deyip geçiyoruz. Ancak triadlara yani 3 sesli akorlara geldiğimizde artık elimizde isimli ve şifrelenebilen akorlar çıkıyor.

C kökünde temel 4 triadımızı yazalım:

Duruma bakalım:

C majör:  1 -  3  - 5   :   C -  E  - G
C minör:  1 - b3 - 5   :   C - Eb - G
C dim:     1 - b3 - 5   :   C - Eb - Gb
C aug:      1 -  3  - #5 :   C - E  -  G#

genelde sorulan soru "neye göre b3 diyoruz" oluyor. Yukarıda açıkça gözüküyor ki, majörüne göre b3 diyoruz biz de :)

Önemli olan bir başka gözlemde şu şekilde:
Majör akorda;                    M3 üzerinde m3 
Minör akorda;                    m3 üzerinde M3
Eksik 5'li akorunda;           m3 üzerinde m3
Artık 5'li akorunda;           M3 üzerinde M3 aralıkları ile oluşturulduğunu görüyoruz.


şimdi bir de başka bir tonda yazalım ki biraz daha pekişsin. Örneğin Eb kökünde 4 temel triad;








7'li Akorlar


7'li akorlar da aynı mantık içerisinde şekilleniyor;

C kökünde 5 temel 7'li akor şu şekilde;

CMaj7  :  1  -  3  -  5  -  7
C7        :  1  -  3  -  5  - b7
Cm7     :  1  - b3 -  5  - b7
Cm7b5 :  1  - b3 - b5 - b7
Cdim7  :  1 - b3 - b5 - bb7

Ayrıca bu akorlar farklı şekillerde yazılabilir;